Ung thư cổ tử cung có những biểu hiện gì là mối quan tâm hàng đầu của nhiều phụ nữ nhất là khi các biểu hiện này rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý phụ khoa khác.
Theo thống kê vào tháng 6 năm 2019, tại Việt Nam có 4.177 trường hợp được chẩn đoán ung thư cổ tử cung (UTCTC) vào năm 2018 (1). Cũng theo đó, đây là loại ung thư đứng thứ 3 ở phụ nữ từ 15-44 tuổi tại Việt Nam (2) và có tỷ lệ tử vong đứng hàng thứ 2 tính chung trên toàn thế giới, chỉ sau ung thư vú (3).
Mặc dù ung thư cổ tử cung hầu hết có thể ngăn ngừa và điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, một trong những nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng tỷ lệ tử vong của căn bệnh này là tâm lý chủ quan của nhiều chị em trước các biểu hiện bất thường trên cơ thể. Do đó, việc nắm rõ những biểu hiện của ung thư cổ tử cung, trang bị các kiến thức về căn bệnh này là cách để ngăn ngừa cũng như giảm thiểu nguy cơ tử vong nếu không may mắc phải.
UNG THƯ CỔ TỬ CUNG LÀ GÌ?
Tử cung là một khối cơ rỗng, hình quả lê nằm ở khung chậu phụ nữ giữa bàng quang và trực tràng. Chức năng chính của tử cung là nơi giữ thai nhi phát triển trong thai kỳ. Cổ tử cung là phần dưới của tử cung mở vào âm đạo. Ung thư cổ tử cung là một bệnh lý ác tính của tế bào gai hoặc biểu mô tuyến cổ tử cung. Ung thư được hình thành do sự tăng sinh không kiểm soát của các tế bào bất thường và tạo thành các khối u trong cổ tử cung, sau đó xâm lấn các khu vực xung quanh và di căn tới các bộ phận khác trên cơ thể.
Đa số các trường hợp mắc ung thư cổ tử cung là do nhiễm vi rút sinh u nhú (HPV- Human Papillomavirus) thông qua đường quan hệ tình dục, vật dụng, quần áo nhiễm HPV và mẹ truyền cho con lúc sinh. Khoảng 43% trường hợp được chẩn đoán ung thư cổ tử cung là dưới 45 tuổi (4)
Các yếu tố nguy cơ nhiễm HPV:
+ Quan hệ tình dục sớm
+ Quan hệ tình dục với nhiều người
+ Sinh nhiều con
+ Vệ sinh sinh dục không đúng cách
+ Viêm cổ tử cung mạn tính, nhiễm khuẩn LTQĐTD
+ Điều kiện dinh dưỡng, kinh tế xã hội thấp
+ Hút thuốc lá, đái tháo đường, suy giảm miễn dịch (nhiễm HIV)…
UNG THƯ CỔ TỬ CUNG CÓ NHỮNG BIỂU HIỆN GÌ?
Ung thư cổ tử cung là một loại ung thư diễn biến âm thầm (kéo dài 15-20 năm). Đặc biệt, ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm điển hình không có bất cứ triệu chứng nào. Khi ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm có biểu hiện lâm sàng, những triệu chứng thường gặp nhất là xuất huyết âm đạo bất thường và huyết trắng.
Chảy máu âm đạo bất thường
Nếu hỏi ung thư cổ tử cung có những biểu hiện gì thì chảy máu âm đạo luôn nằm trong top đầu. Hiện tượng này chứng tỏ có một khối u trên cổ tử cung đang âm thầm phát triển và lan rộng sang các bộ phận khác.
Chảy máu âm đạo bất thường ví dụ như chảy máu giữa chu kỳ kinh nguyệt thời gian kéo dài hơn so với các chu kỳ trước. Chảy máu sau hoặc trong khi quan hệ, chảy máu sau khi mãn kinh, sau khi đi vệ sinh hoặc khám phụ khoa…
Tiết dịch âm đạo (huyết trắng) bất thường
Huyết trắng âm đạo bình thường khi có màu trắng trong, không màu, khi sờ vào có độ dai như lòng trắng trứng. Tuy nhiên, nếu thấy huyết trắng xuất hiện với màu sắc lạ, có mùi khó chịu, chứng tỏ bạn đang bị viêm nhiễm phụ khoa. Đặc biệt nếu kèm theo ít máu, rất có thể là bạn đang bị ung thư cổ tử cung do các khối mô hoại tử gây ra.
Đau khi quan hệ tình dục
Có nhiều nguyên nhân gây đau khi quan hệ tình dục. Tuy nhiên, nếu trước đó bạn không gặp phải vấn đề này nhưng đột ngột bị thì cần thận trọng.
Đau lưng hay đau vùng xương chậu
Đau dữ dội hoặc dai dẳng vùng xương chậu chính là dấu hiệu của việc thay đổi ở cổ tử cung. Ở giai đoạn nặng hơn, các tế bào ung thư lan đến bàng quang, ruột, gan, phổi, gây ra những cơn đau âm ỉ, đôi khi là dữ dội.
Ngoài ra, những triệu chứng của ung thư cổ tử cung giai đoạn trễ gồm có cảm giác yếu hay mệt mỏi, chán ăn gây sụt cân, đau vùng chậu hay đau lưng, tiêu tiểu không kiểm soát và gãy xương… chị em cũng cần chú ý.
UNG THƯ CỔ TỬ CUNG CÓ CHẾT KHÔNG, SỐNG ĐƯỢC BAO LÂU?
Tỉ lệ sống sót tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm giai đoạn của ung thư cổ tử cung được chẩn đoán.
Khi được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỉ lệ sống sót 5 năm của người phụ nữ có ung thư cổ tử cung xâm lấn là 92%. Có 45% phụ nữ ung thư cổ tử cung được chẩn đoán ở giai đoạn này.Nếu ung thư cổ tử cung lan ra những mô xung quanh hoặc các cơ quan, tỉ lệ sống sót 5 năm là 56%. Nếu ung thư di căn xa, tỉ lệ sống sót 5 năm là 17%. (5)
LÀM GÌ ĐỂ PHÒNG NGỪA SỚM UNG THƯ CỔ TỬ CUNG?
Những dấu hiệu của ung thư cổ tử cung khá giống với một số bệnh lý về phụ khoa nên nhiều chị em chủ quan, kết hợp với diễn biến chậm của bệnh khiến đa phần các trường hợp khi phát hiện bệnh đã ở giai đoạn nguy hiểm. Đó là lý do mà, chị em nên có biện pháp phòng ngừa càng sớm càng tốt.
Tầm soát định kỳ ung thư cổ tử cung
Nếu bạn đang trong độ tuổi sinh hoạt tình dục, hoặc từ 20 trở đi nên tiến hành tầm soát định kỳ ung thư cổ tử cung, nhất là khi cơ thể có các dấu hiệu bất thường. Điều này giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó có phương pháp điều trị hiệu quả.
Tiêm phòng vắc xin HPV
Nguyên nhân chủ yếu gây ra ung thư cổ tử cung là do lây nhiễm vi rút sinh u nhú (HPV). Chính vì vậy, cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung đơn giản và hiệu quả là tiêm vắc xin phòng HPV.
Theo các chuyên gia, nữ giới từ 9-26 tuổi có thể tiêm vắc xin phòng HPV, hiệu quả nhất vẫn là từ 9-15 tuổi, bất kể quan hệ tình dục hay chưa. Do đó, các bậc phụ huynh nên cho con mình tiêm vắc xin phòng HPV càng sớm càng tốt, bởi HPV không chỉ lây nhiễm qua đường quan hệ hay tiếp xúc tình dục mà còn dễ xảy ra khi tiếp xúc với đồ lót, đồ bơi… Ở thời điểm này, việc tiêm vắc xin sẽ phát triển hiệu quả cao nhất, tăng cường kháng thể, đáp ứng miễn dịch cao.
Đối với các phụ nữ đã quan hệ tình dục, việc tiêm vắc xin phòng HPV sẽ giúp phòng chống các chủng nguy cơ cao chưa mắc phải.
Có lối sống lành mạnh
Lối sống tình dục lành mạnh như quan hệ tình dục an toàn, quan hệ với ít bạn tình… sẽ giúp giảm thiểu nhiễm HPV gây ung thư cổ tử cung. Bên cạnh đó, chị em nên có chế độ ăn uống khoa học, tránh thừa cân, cần tăng cường tập thể dục thể thao để tăng sức đề kháng, tránh hút thuốc lá, vệ sinh vùng kín sạch sẽ tránh bị viêm nhiễm… Một số nghiên cứu cũng cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài cũng gia tăng tỷ lệ ung thư cổ tử cung.
Địa điểm tiêm phòng vắcxin trên toàn quốc : https://www.hpv.vn/dia-diem-tiem-phong-vac-xin
NGUỒN THAM KHẢO
(1) https://hpvcentre.net/statistics/reports/VNM_FS.pdf
(2) https://hpvcentre.net/statistics/reports/VNM.pdf
(3) https://report.nih.gov/nihfactsheets/viewfactsheet.aspx?csid=76
(4) https://www.cancer.net/cancer-types/cervical-cancer/statistics