Trong điều trị ung thư đại trực tràng, người bệnh thường được điều trị đa mô thức nghĩa là điều trị bằng nhiều cách khác nhau. Phẫu thuật, hóa trị và xạ trị hỗ trợ là những cách điều trị ung thư đại – trực tràng điển hình. Dựa vào từng giai đoạn, thể trạng sức khỏe của người bệnh mà áp dụng những cách điều trị cùng lúc hoặc theo thứ tự trước sau.
Trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò của xạ trị trong điều trị ung thư đại trực tràng, các biến chứng – tác dụng phụ người bệnh sau điều trị phải điều trị, những bước tiến mới trong xạ trị Ung thư đại trực tràng, cũng như những điều người thân cần biết cách chuẩn bị kỹ lưỡng trước, trong và sau các đợt xạ trị để quá trình điều trị đạt hiệu quả nhất.
1. Xạ trị ung thư đại trực tràng là gì?
Điều trị ung thư đại trực tràng bằng xạ trị là phương pháp dùng tia có năng lượng cao (tia X) để loại bỏ, phá vỡ tế bào ung thư hoặc làm teo tế bào. Xạ trị có thể được thực hiện từ bên ngoài cơ thể hoặc từ bên trong, ghim vào mô bướu.
Với ung thư đại – trực tràng xạ trị ngoài được sử dụng nhiều nhất, đối với ung thư đại trực tràng xạ trị bao nhiêu lần phụ thuộc rất nhiều yếu tố, nhưng thông với tần xuất 5 ngày/tuần trong nhiều tuần, và mỗi lần xạ trị chỉ phát tia trong vài phút.
Trong điều trị ung thư đại trực tràng, xạ trị như một phương pháp hỗ trợ trước và sau khi phẫu thuật, trong một số trường hợp được chỉ định đơn độc. Theo phác đồ điều trị ung thư của bác sĩ, tùy từng trường hợp chỉ định xạ trị điều trị cho bệnh nhân ung thư đại trực tràng lại có mục đích khác nhau:
Hỗ trợ điều trị trước phẫu thuật giúp thu nhỏ khối u ác tính, tạo điều kiện thuận lợi cho ca phẫu thuật diễn ra thành công hơn. Bên cạnh đó xạ trị cũng có thể dùng kết hợp với hóa trị trước khi phẫu thuật ung thư đại trực tràng để tiêu diệt được nhiều tế bào ung thư hơn.
Hô trợ điều trị sau phẫu thuật để ngừa ung thư tái phát: Với ung thư đại trực tràng, việc các tế bào ung thư dính vào một cơ quả nội tạng hoặc dính bào thành bụng còn toàn có khả năng. Trong trường hợp này, bác sĩ phẫu thuật không chắc đã lấy được hết mọi tế bào ung thư, vì vậy mà xạ trị thường được chỉ định sau phẫu thuật để hỗ trợ diệt các tế bào còn sót lại, giúp bệnh nhân giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Xạ trị đơn độc: Chỉ định xạ trị cũng được sử dụng đơn độc cho bệnh nhân không đáp ứng điều kiện sức khỏe thực hiện ca phẫu thuật, hoặc để điều trị cho bệnh nhân bị tái phát ung thư đại tràng. Đối với những bệnh nhân mắc ung thư giai đoạn cuối thì xạ trị còn có vai trò giúp bệnh nhân bớt đau đớn, giảm nhẹ các triệu chứng của ung thư đại tràng và kéo dài sự sống cho người bệnh.
Trong điều trị ung thư đại tràng di căn thì xạ trị ít khi được dùng.
3. Những cải tiến mới trong phương pháp xạ trị Ung thư đại trực tràng
Những tiến bộ đã được thực hiện trong điều trị ung thư ruột kết là kết quả của sự phát triển phương pháp điều trị xạ trị kết hợp với kỹ thuật phẫu thuật và tham gia vào các thử nghiệm lâm sàng. Hiện nay, có một số cải tiến trong xạ trị ung thư ruột kết hứa hẹn mang lại nhiều hiệu quả trong điều trị ung thư đại trực tràng.
Phương thức xạ trị mới
Một số trung tâm ung thư xạ trị có thiết bị điều trị đặc biệt cho một số trường hợp nhất định. Đối với khối u nhỏ ban đầu, chiếu chùm bức xạ tập trung trực tiếp vào khối u.
Liệu pháp xạ trị nội phẫu (IORT) đề cập đến việc điều trị trong phòng phẫu thuật được trang bị đặc biệt giúp chiếu tia xạ trong quá trình phẫu thuật.
IORT thường được thực hiện khi phẫu thuật đối với ung thư lan rộng cục bộ hoặc ung thư từ giai đoạn 2 đến giai đoạn 4 đã tái phát ở khung chậu. Một số nghiên cứu đã chứng minh tỷ lệ kiểm soát tốt các khối u tái phát khi phẫu thuật được kết hợp với cả IORT và xạ trị truyền thống.
Kỹ thuật bức xạ mới hơn
Liệu pháp bức xạ chùm ngoài (EBRT) có thể được di chuyển chính xác hơn đến các khu vực ung thư bằng cách sử dụng máy quét CT và máy tính đặc biệt. Khả năng này được gọi là xạ trị ba chiều hay 3D-CRT.
Việc sử dụng 3D-CRT dường như làm giảm khả năng tổn thương đối với các cấu trúc cơ quan bình thường gần đó, chẳng hạn như bàng quang hoặc trực tràng vì 3D-CRT có thể nhắm mục tiêu tốt hơn vào khu vực ung thư.
.
Những cải tiến mới trong xạ trị ung thư đại trực tràng đem lại hiệu quả vượt bậc cho quá trình điều trị Liệu pháp xạ trị điều biến cường độ (IMRT)
Đây là một hình thức tiên tiến của xạ trị 3D cho phép các bác sĩ tùy chỉnh liều bức xạ bằng cách điều chỉnh, hoặc thay đổi lượng phóng xạ cho các phần khác nhau của khu vực được điều trị.
Cường độ bức xạ được điều chỉnh bằng cách sử dụng các lá, lá có thể di chuyển được điều khiển bằng máy tính, có thể chặn hoặc cho phép sự phóng xạ từ nhiều chùm tia nhắm vào khu vực điều trị. Các lá được điều chỉnh cẩn thận theo hình dạng, kích thước và vị trí của khối u.
Kết quả là, nhiều bức xạ hơn có thể được chuyển đến các tế bào khối u trong khi ít hơn được hướng vào các tế bào bình thường ở gần đó. Một điểm đặc biệt với IMRT là có thể bắn ra tia xạ nhau từ các hướng khác nhau. Điều này không giống như các kỹ thuật bức xạ tiêu chuẩn chỉ cho phép một luồng bức xạ không đổi từ mỗi chùm tia.
Máy bức xạ mới
Hầu hết xạ trị chùm tia ngoài sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Một số trung tâm ung thư xạ trị sử dụng các loại tia xạ khác nhau được tạo ra bởi các máy đặc biệt.
Những loại phóng xạ khác nhau, chẳng hạn như proton hoặc neutron dường như tiêu diệt nhiều tế bào ung thư hơn với cùng một liều lượng so với tia X. Liệu pháp xạ trị kết hợp proton hoặc neutron với tia X thông thường đang được đánh giá trong các thử nghiệm lâm sàng.
Có thể nói những bước tiến mới trong phương pháp Xạ trị Ung thư đại trực tràng hứa hẹn mang lại những thành công đột phá trong điều trị Ung thư đại trực tràng.
4. Biến chứng, tác dụng phụ của xạ trị ung thư đại trực tràng
Đối mặt với các tác dụng phụ sau điều trị xạ trị luôn là nỗi ám ảnh của nhiều bệnh nhân ung thư. Dù đã được tính toán kỹ lưỡng về liều lượng, cường độ và thời gian xạ trị cho từng bệnh nhân nhưng người bệnh khi thực hiện xạ trị khó tránh khỏi việc đối diện tác dụng phụ xạ trị ung thư điển hình như: da bị kích thích, buồn nôn, tiêu chảy, rụng tóc….
Đặc biệt với bệnh nhân ung thư đại trực tràng khi điều trị xạ trị còn phải đối mặt với một số tác dụng phụ khác như:
Dấu hiệu trực tràng hoặc bàng quang bị kích thích và cơ thể mệt mỏi
Rối loạn tiểu tiện: Đi tiểu nhiều hoặc tiểu lắt nhắt, tiểu gắt
Bị viêm trực tràng: Tia xạ có thể gây kích ứng cho niêm mạc trực tràng khiến cho bộ phận này bị viêm, từ đó gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, buồn nôn và nôn ói, đau và chảy máu khi đi cầu…
Một số tác dụng phụ muộn: Bệnh nhân nam có thể bị vô sinh sau xạ trị, giảm khả năng hoạt động tình dục, cảm thấy tình trạng liệt dương. Với bệnh nhân nữ có thể bị xơ teo tử cung hoặc ngưng hoạt động buồng trứng
Thông thường các biến chứng này sẽ hết khi ngừng xạ trị. Tuy nhiên cũng có những trường hợp một số ảnh hưởng của xạ trị kéo dài nhiều tháng tháng, thậm trí là cả năm sau đó. Bệnh nhân nên thông báo ngay cho bác sĩ khi gặp phải bất kì triệu chứng không mong đợi nào để được hướng dẫn cách đối phó, giảm tác dụng phụ phù hợp, hiệu quả.
5. Cần làm gì trước, trong và sau các đợt xạ trị ung thư đại tràng?
Điều trị xạ trị cần thực hiện theo từng đợt, trong khoảng thời gian dài, tốn công sức. Việc rút ngắn thời gian xạ trị phụ thuộc lớn vào tình trạng thích ứng phương pháp xạ trị của người bệnh.
Trên thực tế là rất nhiều bệnh nhân điều trị xạ trị phải đối mặt với quá nhiều tác dụng phụ, không chuẩn bị kỹ càng các biện pháp nâng đỡ cơ thể, tăng sức đề kháng; dẫn đến việc cơ thể bị suy nhược trầm trọng, cộng thêm việc đối diện với các đợt xạ trị triền miên khiến cơ thể có thể đáp ứng được các phương pháp điều trị.
Vì vậy, việc đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao sức đề kháng, hệ miễn dịch, giảm tác dụng phụ của hóa xạ trị trong suốt quá trình điều trị ung thư đại trực tràng là rất cần thiết.
Trước, trong và sau các đợt xạ trị, bản thân người bệnh, cũng như người nhà bệnh nhân được khuyên là nên:
Xây dựng chế độ dinh dưỡng nâng cao thể trạng cho người bệnh đúng, đủ: Sau xạ trị ung thư nên ăn gì, bệnh nhân cần ăn những thức ăn dễ tiêu hóa, ăn uống đầy đủ dưỡng chất, không nên kiêng khem quá mức. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có một chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân sau các đợt xạ trị đúng.
Rèn luyện sức khỏe bằng các bài tâp thể dục thể thao phù hợp với thể trạng người bệnh
Tránh căng thẳng, stress làm tác dụng điều trị xạ trị, lâu phục hồi. Người bệnh được khuyên là nên giữ tinh thần thoải mái, nghỉ ngơi phù hợp, ngủ đủ giấc, không làm việc quá sức.
Báo cáo với bác sĩ về mọi triệu chứng bất thường, hỏi rõ bác sĩ mọi điều thắc mắc về quá trình xạ trị trước khi tiến hành xạ trị
Trong điều trị nên hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời, tránh nơi có đám đông, hạn chế tiếp xúc người khác nhất là trong tình trạng vẫn còn phóng xạ trong cơ thể… Không gãi, chà xát mạnh hay bôi bất kì loại thuốc nào lên vùng da xạ trị khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc
Báo cáo với bác sĩ tất cả các loại thuốc thậm chí thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thảo dược mà bạn đang sử dụng trong suốt quá trình xạ trị.
Không chỉ có sức khỏe quá trình xạ trị còn rất tốn kém về tiền bạc, bởi vậy bệnh nhân và gia đình cần chuẩn bị tiềm lực kinh tế trước khi tiến hành xạ trị ung thư đại trực tràng để không rơi vào tình thế bị động tiến thoái lưỡng nan.
Việc điều trị tia xạ điều trị ung thư thường tiến hành theo đợt, thời gian nghỉ giữa các đợt xạ trị là khoảng thời gian để cơ thể phục hồi, bệnh nhân cần chú ý sử dụng thêm các biện pháp hỗ trợ tăng sức đề kháng, hỗ trợ điều trị ung thư thư hoạt chất Fucoidan trong khoảng thời gian này.
King Fucoidan & Agaricus được bào chế từ hoạt chất Fucoidan (100% tảo nâu Mozuku) và bột nghiền nấm Agaricus giàu vitamin, khoáng chất và hoạt chất Betaglucan – chất chống ung thư cực mạnh.
Theo nghiên cứu từ viện Nghiên cứu Fucoidan Nhật Bản cho thấy, Fucoidan – hoạt chất được chiết xuất từ các loài tảo nâu ở biển – có khả năng tiêu diệt các tế bào ung thư, ngăn ngừa sự tăng sinh và di căn của khối u. Ngoài ra, việc kết hợp sử dụng Fucoidan với hoạt chất beta – glucan còn giúp nâng cao số lượng và hoạt động của các tế bào miễn dịch, tăng cường khả năng tiêu diệt tế bào ung thư.
King Fucoidan là sản phẩm Fucoidan Nhật Bản đầu tiên được Bô Y tế cấp phép lưu hành.
Tìm hiểu kỹ hơn về sản phẩm TẠI ĐÂY
HOTLINE MIỄN CƯỚC 24/7 18000069 (miễn cước)
Dược sĩ: Hoàng Văn Đông
Lưu ý sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng chữa bệnh. Đây là sản phẩm được khuyên dùng trong xạ trị bởi các bác sĩ điều trị ung thư các bệnh viện chuyên khoa lớn tại Việt Nam